Australië: een goed begin van een veelbelovend seizoen

De kop is eraf! Wat viel er allemaal op in het eerste raceweekend van het seizoen? Naast het feit dat Bottas Hamilton voor het eerst in tijden weer de baas was, Red Bull Honda zijn eerste podium in ruim tien jaar tijd bezorgde en de Ferrari's op een minuut achterstand eindigden nadat ze de wintertests hadden gedomineerd nog een heleboel meer.

Er is dit jaar een heleboel om voorzichtig optimistisch over te zijn. Liberty is er redelijk in geslaagd de boel op te leuken. Of de bredere voorvleugels voor meer actie op de baan zorgden, daar waren de meningen over verdeeld, maar het punt voor de snelste raceronde voegde echt wat toe. Daarnaast is het kleurenpalet van de banden, die ook nog eens begrijpelijke namen hebben, er een stuk aantrekkelijker op geworden.

Maar het grootste pluspunt zijn wel de nieuwe rijders. Wat een kanjers! Alle drie klopten ze in de kwalificatie hun ervaren teamgenootjes. Norris baarde opzien door zijn McLaren als achtste te kwalificeren. Petje af! Hier gaan we een hoop lol aan beleven. Een ander pluspunt is de transformatie die Bottas afgelopen winter heeft ondergaan. Afgelopen jaar liet hij zich door iedereen afbluffen en was hij na de zomerstop zeer matig. Van die Bottas was in Australië niets te zien. Hij pakte bij de start resoluut de leiding en verdween aan de horizon. Het seizoen is nog lang, maar als dit een voorbode is van meer, dan krijgen we een spannende titelstrijd.

Verkeer
Het bochtige stratencircuit van Albert Park was een pittige test voor de nieuwe voorvleugels, die ervoor moesten zorgen dat de auto's elkaar makkelijker konden volgen, zodat ze elkaar eenvoudiger konden inhalen. Het voornaamste verschil met de voorvleugels van vorig jaar was dat je nu eerder je voorvleugel verliest, zoals Ricciardo en Kubica tot hun schade moesten ondervinden. Inhalen was nog steeds heel lastig, zoals Gasly ondervond. Hij reed vrijwel de hele race in het treintje achter Magnussen, zonder veel op te schieten.

Omdat het inhalen zo moeilijk was, hadden de teams de ondankbare taak hun coureurs via de bandenwissels langs hun rivalen te loodsen. Dat lukte het ene team beter dan het andere. Ferrari was overduidelijk niet succesvol met hun strategie, al moet gezegd worden dat de poging om Hamilton te undercutten ook wel erg optimistisch was. De prijs die Vettel ervoor moest betalen was dat hij vanwege zijn erg vroege stop veel tijd in de slotfase verloor. Dat zijn Ferrari ruzie had met de gele banden, hielp hem ook niet. Tot overmaat van ramp werd hij halverwege de race finaal door Verstappen voorbijgereden.

De Nederlander profiteerde van de strategische move van Ferrari door langer op zijn eerste bandenset door te rijden, waardoor hij in het restant van de race betere banden had. Hij had zelfs het idee dat hij sneller was dan Hamilton, die hij in de tweede helft van de race vooruit zat te duwen, op weg naar zijn eerste podium met Honda. Een veelbelovend begin, ondanks dat Bottas met een ruim verschil won en Hamilton beweerde een probleem te hebben. De racevoortgangsgrafiek hieronder geeft de race van de koplopers weer.

Racevoortgangsgrafiek van de koplopers.

De grafiek geeft duidelijk weer dat Bottas zo snel was dat hij bij zijn stop nog voor Leclerc de baan op kwam. Daarnaast beginnen de lijntjes van Hamilton en Vettel halverwege de race opeens uiteen te lopen. Werd Vettel trager waardoor Verstappen hem kon inhalen, of geloofde hij het wel nadat hij werd ingehaald? In de slotfase werd hij nog opgejaagd door Leclerc, die na een matig begin op de witte band een sterke eindsprint in de benen had. Op basis van de grafiek is redelijk goed te zien dat Leclerc Hamilton en Verstappen in de slotfase nooit meer achterhaald als hij langs Vettel had gemogen. Een teamorder had daarvoor dus niks uitgemaakt. Waarom Ferrari niet nog een extra pitstop inroosterde om het puntje van de snelste ronde te pakken, was wel een legitieme vraag. Zoals het ging vernederde Ferrari zichzelf meer dan nodig.

Magnussen, de nieuwe Trulli

In het middenveld voerde Magnussen de Trulli-train aan nadat hij teamgenoot Grosjean bij de start het nakijken had gegeven. Vanwege een klemmend linker voorwiel was de Zwitserse Fransoos de grootste verliezer bij de pitstops, maar er waren meer coureurs die bij de pitstops lelijk achter het net visten. Ironisch genoeg behoorden de debutanten Norris en Albon tot deze groep. De Formule 1 is een harde leerschool!

De reden dat hun strategie flopte, was dezelfde reden dat het aantal inhaalacties nog in de dubbele cijfers uitkwam (ik heb er 11 geteld, een hele verbetering ten opzichte van de 5 van vorig jaar en de 2 in 2017): Antonio Giovinazzi. De Alfa-coureur reed een lange eerste stint en fungeerde daardoor als een rijdende chicane. Nadat Magnussen, Hülkenberg en teamgenoot Räikkönen hem waren gepasseerd, bleek hij lange tijd een onneembare horde voor Norris, die daardoor zijn race het putje in zag gaan. Pérez en Albon, die eveneens vroeg gestopt waren en achter hem reden, ondergingen hetzelfde lot. De rondetabel schetst hun tegenvallende raceverloop:

Rondetabel van de race, waarop de positie van elke coureur op elk moment in de race is terug te vinden.

Waar er verliezers zijn, zijn er gelukkig ook winnaars. De grootste winnaar van de pitstops was misschien wel Stroll. Nadat hij in de kwalificatie niet aan het tempo van zijn nieuwe teamgenoot Pérez kon tippen, maakte hij bij de start zijn achterstand grotendeels al ongedaan. Hij weerstond de verleiding om ook vroeg te stoppen en die beslissing leverde hem uiteindelijk twee waardevolle punten op. Kwjat deed hetzelfde en moest na een mislukte undercut en een wat onbesuisde inhaalpoging genoegen nemen met het laatste punt. Hij smaakte nog wel het genoegen Gasly achter zich te houden.

De teammaat van Verstappen beleefde werkelijk waar een rampweekend. Een foute inschatting op zaterdag betekende dat hij vanaf de voorlaatste startrij moest vertrekken. Een doodsvonnis op een circuit waar je bijna niet kunt inhalen. Net als Stroll en Kwjat besloot hij om op de gele banden aan de race te beginnen, wat de beste strategie bleek te zijn. Gasly's race liep pas echt van de rails op het moment dat hij vrij baan had, wat de onderstaande grafiek illustreert.

Racevoortgang in de middenmoot, afgezet tegen Magnussens tempo.

Als Kwjat en Stroll halverwege de race stoppen, heeft Gasly vrij baan en kan hij eindelijk het potentieel van zijn Red Bull laten zien. Nou niet dus. Op redelijk versleten banden is hij niet in staat een gaatje te slaan naar Magnussen. Sterker nog: zijn rondetijden lopen sterk op, waardoor hij alleen maar meer tijd verliest. Kwjats excursie door de grindbak biedt Red Bull een onverwachte mogelijkheid om de Rus alsnog te kloppen, maar zelfs dat mislukt als Gasly na zijn stop op koude banden geen verweer heeft tegen Kwjat. In het vervolg slaagde Gasly er niet meer in de Toro Rosso te verrassen, waardoor hij nog buiten de punten eindigde.

De grafiek geeft ook weer hoe Norris in de slotfase de locomotief van een groepje werd dankzij pijnlijk trage rondetijden. Dat is wel aan ervaring toe te schrijven, al maakte het voor het eindresultaat niet uit: de punten waren lang daarvoor al uit zicht geraakt en zijn achtervolgers kwamen hem ook niet meer voorbij, dus debuteerde hij met een twaalfde plek. Albon werd veertiende na in het gedrang achter Giovinazzi zijn plek aan Pérez te zijn kwijtgeraakt. Russell eindigde achter Giovinazzi als zestiende, wat betekende dat de debutanten alle drie buiten de punten finishten, hun goede optredens ten spijt.

Hoe snel was Verstappen?
Vanwege het vele verkeer is het tempo van de coureurs lastig te schatten, maar ik heb een poging gedaan met behulp van een intervalregressie. Het voordeel hiervan is dat de rondetijden ook kunnen worden geanalyseerd als een coureur in verkeer zit. Het idee is dat een coureur met een auto voor zijn neus hoogstens net zo snel gaat als zonder een auto voor zijn neus.* Het model schat vervolgens hoe snel de coureur zou zijn geweest als hij wel vrij baan had.

In het model haal ik de extreem trage ronden eruit en corrigeer ik voor brandstoflast en bandenslijtage om de vraag te kunnen beantwoorden wie het snelst was in de race. Niet verrassend was Bottas de snelste coureur. Op de rode band was hij het snelst van allemaal, op de gele band was hij wat trager (+0,7). Verstappen was op de rode band wat trager (+0,3), maar hij was sneller dan de Fin op de gele band (+0,6). Over de hele raceafstand ontliepen Verstappen en Bottas elkaar maar enkele seconden in plaats van de ruim twintig die het er in werkelijkheid waren. Red Bull was in de race dus echt goed. Hamilton kon zowel op rood (+0,2) als op geel (+1,0) niet aan het tempo van zijn teamgenoot tippen en was duidelijk de nummer drie op snelheid. Achteraf werd er een minieme beschadiging aan zijn auto geconstateerd, maar of dat de volledige verklaring voor het gebrek aan snelheid was...

De Ferrari's waren een vreemd verhaal. Vettel was al niet bijster snel op rood (+0,5) en op geel was hij niet vooruit te branden (+1,3). Leclerc was trager op rood (+0,8), maar verrassend snel op wit (+0,8). Was dat dan de enige band die op de Ferrari leek te werken? Nou dat ook weer niet echt, want de slijtage op de witte band was hoger dan op de andere banden. Dat kwam onder andere door Norris, die een lange stint op de witte band reed en in de slotfase stil leek te vallen. 

De gevolgde bandenstrategieën in een oogopslag.

De reden dat Magnussen iedereen in de middenmoot ophield, kwam vooral door zijn vrij matige racepace en niet zozeer door zijn vroege stop. Volgens de analyse gaf hij zowel op de rode als gele band 1,9 seconde per ronde toe. Hülkenberg die achter hem zat was zowel op rood (+1,4) als wit (+0,8) een klap sneller, net als Räikkönen (+1,6 op rood en +1,7 op geel).

De verrassing van de middag was evenwel Stroll, die zowel op geel (+1,7) als wit (+1,1) snel onderweg was. Kwjat was ongeveer net zo snel (+1,5 op geel en +1,2 op wit), wat wellicht ook verklaart waarom Gasly (+1,7 op rood en +1,4 op geel) hem niet in kon halen.

Dat Stroll echt snel was, bewees teamgenoot Pérez wel, die de hele race achter Norris (+2,0 op rood en +1,8 op wit) zat. Zelf was de Mexicaan op de witte band minder snel dan zijn teammaat (+1,4). Op rood reed hij in de openingsfase ongeveer op het tempo van Magnussen (+1,9), wat aangaf dat hij een veel betere race had kunnen hebben als hij beter gestart was. Albon gaf zowel op rood (+2,2) als op geel (+2,6) vrij veel toe.

Giovinazzi was zowel op rood (+2,2) als op geel (+3,0) traag en weet dat aan een beschadiging aan de auto. De Williams-boys waren in een league of their own, maar dan negatief, en leken de race vooral als een veredelde testsessie te gebruiken. Russell was de enige coureur die op alle drie de compounds racete. Zowel op rood (+3,4), als geel (+4,0) als wit (+3,1) kwam hij veel tekort. Datzelfde gold voor Kubica, die zijn voorvleugel bij de start verspeelde, waardoor hij helemaal tot een eenzame race veroordeeld werd. Op rood was zijn tempo matig (+4,0) en op geel al helemaal (+4,6).

Van de uitvallers was Grosjean nog behoorlijk snel onderweg (+1,3 op rood en +2,0 op geel), terwijl Ricciardo een niet bijster indrukwekkend tempo reed op wit (+1,6). Sainz' tempo op de rode band werd geschat op +2,1. Hieronder staan de geschatte snelheden per coureur per band grafisch weergegeven.

Snelheden per coureur per band ten opzichte van Bottas op de zachte band.

De eerste slag was dus voor Mercedes. Kan Ferrari zich in Bahrein revancheren voor de smadelijke nederlaag en waartoe is de Red Bull in staat? We gaan het over anderhalve week zien.

* Als een coureur veel sneller is, kan hij zijn voorganger waarschijnlijk inhalen, waardoor hij niet meer opgehouden wordt. Voor Albert Park heb ik aangenomen dat een coureur anderhalve seconde sneller moet zijn om te kunnen inhalen, wat betekent dat een coureur in principe maximaal anderhalve seconde per ronde in het verkeer kan verliezen.