Hoe Max Verstappen in Monaco had kunnen winnen

Het zag er goed uit voor Max Verstappen toen de safetycar op de baan kwam in Monaco en beide Mercedes voor hem tegelijkertijd naar de pits moesten. Inderdaad wist hij Valtteri Bottas te kloppen, maar door een unsafe release werd hij het kind van de rekening, waardoor hij nog buiten het podium eindigde. Extra zuur was dat hij de race achteraf gezien had kunnen winnen.

Het is 1 augustus 2010. Op dezelfde dag waarop Michael Schumacher oud-teamgenoot Rubens Barrichello met een kleine 300 kilometer per uur bijna in de muur drukt, boekt Mark Webber in Hongarije een van de mooiste zeges uit zijn carrière. Daar ziet het bij de start nog niet naar uit als hij zijn tweede plek aan Fernando Alonso verliest, waarna teamgenoot Sebastian Vettel aan de horizon verdwijnt. Zijn kansen keren als de safetycar uitrukt. Vrijwel iedereen duikt de pits in om banden te wisselen, maar Webber blijft buiten, waardoor hij de leiding overneemt. Na de herstart presteert hij het ondenkbare door op zijn oude bandjes kwalificatieronde na kwalificatieronde te rijden en genoeg voorsprong op te bouwen om een veilige pitstop te maken, waardoor hij de race wint.

Net als in Hongarije is inhalen in Monaco vrijwel uitgesloten. Alleen de vanuit de achterhoede gestarte Charles Leclerc wist met succes twee posities te veroveren. Een bekeken actie in de haarspeldbocht op Lando Norris leverde hem een plaatsje op, waarna hij Romain Grosjean in de Rascasse verraste. Er is echter een wet die zegt dat wie grote risico's neemt in Monaco, vroeg of laat de vangrail tegenkomt. Voor Leclerc kwam dat moment al snel, want toen hij een ronde later Nico Hülkenberg op dezelfde plek dacht te verrassen, schampte hij met zijn rechter achterwiel de muur. Hij had direct een lekke band te pakken. In zijn haast om terug naar de pits te keren, reed hij de beschadigde band finaal aan flarden, waardoor de safetycar op de baan kwam.

Doordat Mercedes een onkarakteristieke fout maakte door beide wagens op mediums in plaats van de slijtvastere harde band te zetten, moest Hamilton in het restant van de race er met de handrem op rijden. Waar Hamilton voor de safetycarfase rondetijden van gemiddeld 1:16,638 reed, reed hij na de safetycar met een lichtere auto gemiddeld een seconde trager (1:17,773). Door Hamiltons lage tempo zat kopgroep de hele race aan het elastiek, waardoor Verstappens tijdstraf voor de unsafe release hem de kop kostte.

Er was niet veel wat Verstappen anders had kunnen doen. Hij probeerde Hamilton uit alle macht in te halen, wat de race er overigens een stuk spannender op maakte. Pas in de slotfase had hij een halve kans die tot een botsinkje leidde. Andere opties had Verstappen niet echt. Een gat laten vallen naar Hamilton en dat in de slotfase proberen dicht te rijden in de hoop Vettel en Bottas te lossen zat er door Hamiltons trage tempo ook niet echt in. En er een extra pitstop tegenaan gooien was ook niet heel kansrijk: Bottas en mogelijk ook Vettel hadden dan ook nieuwe banden kunnen halen en zouden hem dan vanwege die tijdstraf waarschijnlijk voor zijn gebleven.

De enige manier waarop Verstappen had kunnen winnen, was als hij bij de safetycarfase op zijn oude banden door was blijven rijden, net als Webber jaren geleden in Hongarije. Een dergelijke strategie is natuurlijk niet zonder risico, zoals Hamilton vorig jaar in Oostenrijk aantoonde. Destijds kon hij voor zijn pitstop geen gaatje slaan, waardoor hij van de leiding naar de vierde plek terugviel en Verstappen de race won. Ook voor Verstappen had de gok helemaal verkeerd kunnen aflopen als zijn banden het kort na de herstart zouden opgeven, maar heel waarschijnlijk was dat niet. Dat bewees Grosjean wel, die in de race probleemloos 50 rondjes op de zachte band wist af te leggen.

Nu is Grosjeans race niet met die van Verstappen te vergelijken. De Nederlander zat in het begin van de race in de kopgroep die met een noodgang bij de rest van het veld wegreed. De voorsprong was zo groot dat Bottas zich achter de safetycar zelfs twee pitstops kon veroorloven zonder veel terrein te verliezen. Toch wijst niets erop dat de koplopers hun banden echt zaten af te beulen. Aan kop verbeterden de rondetijden zich nog tot aan de safetycar.

Aangenomen dat Verstappens rondetijden na de neutralisatie hetzelfde zouden zijn als ervoor (een redelijke aanname, de banden zijn dan weliswaar iets slechter, maar daar staat tegenover dat de auto ook weer iets lichter is geworden), dan kunnen we berekenen hoelang hij nodig had gehad om genoeg voorsprong op Hamilton te pakken om een veilige stop te maken. Dat waren er niet veel: na negen rondjes had het wel moeten lukken:

Hypothetische duel tussen Verstappen (paars) en Hamilton (grijs) als Verstappen niet was gestopt tijdens de safetycarfase. Op de linker y-as de rondetijden, op de rechter y-as de voorsprong die Verstappen had gepakt op Hamilton.

Natuurlijk had Red Bull niet kunnen voorzien dat Hamilton op de verkeerde banden gezet zou worden en natuurlijk had Hamilton na zijn stop harder kunnen pushen om Verstappen niet te ver te laten uitlopen, maar het is zeer de vraag of zijn banden het dan hadden gehouden. Zoals het nu ging, waren Hamiltons voorbanden in de slotfase volledig op, ondanks dat Hamilton na de herstart heel voorzichtig had gereden om zijn banden zo lang mogelijk in leven te houden.

Verstappen mocht zelfs nog van geluk spreken dat teamgenoot Gasly in de slotfase inhield, anders was hij door zijn tijdstraf zelfs naar de vijfde plek gekukeld. Door gebrekkige communicatie van het team (Red Bulls zwakke plek in Monaco) in de kwalificatie moest Gasly drie plekken inleveren op de startopstelling, waardoor hij in het treintje achter Ricciardo kwam te zitten. De Fransman was een van de coureurs die optimaal profiteerde van de safetycar. Omdat inhalen praktisch uitgesloten was, moesten de pitstops gebruikt worden om in het juiste treintje te komen. In de race waren er twee treintjes: het treintje achter Hamilton en het treintje achter Norris. Wie in het treintje achter Norris kwam, kon een goed resultaat wel op zijn buik schrijven, zo bleek.

Tot die categorie behoorden Daniel Ricciardo en Kevin Magnussen. De twee waren vanaf de derde rij gestart en hielden het hele veld op. De bedoeling van beide coureurs was ongetwijfeld om de race voorzichtig op te bouwen om een zo lang mogelijke eerste stint te rijden, maar toen de safetycar op de baan kwam, haalde iemand bij Renault de Australiër in een vlaag van verstandsverbijstering naar de pits. Om de een of andere reden volgde Magnussen hem braaf de pits in, waardoor ze in het verkeer terechtkwamen. Gasly, Sainz en de Toro Rosso's profiteerden optimaal door langer door te rijden. Doordat Norris de rest van het veld ophield, konden ze gauw een veilige pitstop maken.

Racevoortgang van het hele veld. Op de x-as staat het rondenummer vanaf de safetycarfase tot aan de finish, op de y-as staat de achterstand ten opzichte van het gemiddelde tempo van de winnaar.

Achteraf bleek achter Norris' lage tempo een staaltje teamtactiek schuil te gaan. Op het moment dat Norris zijn tempo wat verhoogt, hebben Gasly, Sainz, Kwjat en Albon al een veilige stop kunnen maken. Grosjean is de laatste in de kopgroep die stopt en moet weer achteraan aansluiten. Aangezien Sainz' rondetijden op dat moment beginnen in te storten, had Grosjean wellicht zesde kunnen worden als hij nog een aantal ronden later was gestopt.

Wanneer Norris het tempo verhoogt, neemt Stroll de rol als locomotief van de staartgroep over. Bij zijn pitstop valt hij nog tot achter Russells Williams terug. Hetzelfde lot ondergaat Räikkönen, die stuitend traag is en na zijn stop net voor de deur bij Kubica op de baan komt. Ironisch genoeg profiteert uitgerekend Norris flink van de rijdende Alfa Romeo-chicane, waardoor hij bij zijn pitstop alleen maar een plek aan Ricciardo verliest.

In de slotfase is Ricciardo op oude banden sneller dan Norris op nieuwe banden. Hij rijdt het gat naar het groepje achter Sainz rap dicht, waardoor hij Grosjean, die een tijdstraf had gekregen omdat hij bij het verlaten van de pits over de witte lijn was gereden, op de valreep wist te kloppen. Het zorgde zowaar voor een kleine glimlach op het gelaat bij de Australiër, die de race vorig jaar nog wist te winnen. Voor Renault-teamgenoot Hülkenberg was het opnieuw een race om gauw te vergeten. Het hele weekend kwam hij er nauwelijks aan te pas en door de lekke band die hij in het duel met Leclerc opliep, bleef hij de hele race in de achterhoede steken.

Rondetabel van de race.

Ook niet tevreden zal Haas zijn geweest. De zwart-gouden bolides wisselden door de pitstops van positie: waar Grosjean van de staartgroep in de kopgroep terechtkwam, volgde Magnussen het omgekeerde traject. De Deen was zelfs zo uit zijn hum dat hij hoopte dat zijn motor hem uit zijn lijden zou komen verlossen. Dat gebeurde niet en door een wat discutabele tijdstraf eindigde hij slechts als veertiende. Dat Grosjean op de valreep naar de tiende plek werd terugverwezen, zal het humeur van Günther Steiner er niet beter op hebben gemaakt.

Feest was er daarentegen bij Toro Rosso, dat voor het eerst in tijden een dubbele puntenfinish behaalde. De blauwe wagens zaten er het hele weekend al goed bij en ditmaal pakte de strategie goed uit, waardoor l'équipe de Franz Tost tussen Haas en Renault in naar de zevende plaats in het constructeurskampioenschap klom. De een-na-laatste plaats is nu voor Alfa Romeo, dat in Monaco zelfs door Williams geklopt werd. De cyaan-witte bolides leken redelijk mee te kunnen op het krappe stratencircuit. Wellicht was het wat vertekend door de problemen van anderen, maar bemoedigend was het wel.

Sainz en McLaren zijn na drie opeenvolgende puntenfinishes best of the rest, voor Racing Point, dat er in Monaco juist totaal niet aan te pas kwam. Zodra de circuits geen lange rechte stukken bezitten, vallen de roze bolides lelijk door de mand. Over twee weken zal het in Canada, op het vrij snelle Circuit Gilles Villeneuve, wel weer een heel ander verhaal zijn. Misschien zitten de Ferrari's er dan ook beter bij, zodat de strijd aan kop wat interessanter wordt, want daar ontbreekt het momenteel wat aan. Het middenveld zit nog altijd erg dicht op elkaar:

1. Mercedes 40 257
2. Ferrari 18 139
3. Red Bull 23 110
4. McLaren 8 30
5. Racing Point - 17
6. Haas 1 16
7. Toro Rosso 10 16
8. Renault 2 14
9. Alfa Romeo - 13
10. Williams - 0

De bevindingen van de race:
- Meer postiewisselingen door tijdstraffen dan door inhaalacties op de baan
- Tijdstraf had Verstappen zelfs zijn plek aan Gasly kunnen kosten
- Verstappen had de race waarschijnlijk kunnen winnen als hij bij de neutralisatie niet was gestopt
- Staaltje teamtactiek van McLaren bezorgt Sainz en de Toro Rosso's een goed resultaat
- Renault tactisch wederom niet scherp
- Williams doet weer een beetje mee, Alfa Romeo werd aan de rode lantaarn gebonden