Hoe Ferrari zich in Mexico strategisch schaakmat liet zetten

Ook in Mexico zag het er in het begin van de race fantastisch uit voor Ferrari, met beide auto's aan kop en Albons Red Bull als buffer voor de bij de start teruggevallen Mercedes. Toch ging het Duits-Britse team er uiteindelijk weer met de hoofdprijs vandoor.

Dat de Ferrari's vooraan het rijk alleen hadden, was vooral te danken aan een vlaag van verstandsverbijstering van Verstappen, die zijn poleposition al had veiliggesteld toen hij in volle vaart langs het wrak van Bottas reed. Hoe dom kun je zijn? En waarom coachte het team hem niet beter? Als straf moest de Nederlander drie plekken op de startopstelling inleveren en daar begon de ellende pas. In zijn ijver zijn zelfgecreëerde problemen op te lossen, legde hij het met beide Mercedes aan. Tweemaal trok hij aan het kortste eind, waardoor de race voor hem al verloren was voordat 'ie goed en wel begonnen was.

Beter had Albon het voor elkaar. De Britse Thai kwam na de eerste ronde als derde door en begon zelfs voorzichtig jacht te maken op de Ferrari's. Helaas voor hem was het weer zo'n weekend waarin Red Bull zijn eigen glazen in bleef gooien. In een schamele poging de Ferrari's te undercutten, haalden ze hem al na 14 rondjes de pits in. Ondanks een snelle stop kwam hij precies achter Sainz de baan op. De Spanjaard was noodgedwongen op de zachte band (die twee tot drie keer harder sleet dan de andere compounds) aan de race begonnen en moest vanwege de totaal geflopte pitstop van teammaat Norris langer dan gepland op de zwakke band doorrijden. In ieder geval verdedigde hij zijn in de schoot geworpen positie met hand en tand, waardoor Albon niet minder dan vijf seconden zijn outlap verloor.

Daarmee was het gevaar voor een undercut wel geweken, maar tot ontzetting van alles en iedereen haalde Ferrari koploper Leclerc meteen een ronde later naar binnen. Hij kwam ruim acht seconden voor Albon de baan op, wat duidelijk aangaf dat Ferrari nog wel even met de stop had kunnen wachten. Vooral ook omdat de rondetijden nog geen aanleiding vormden om een tijdrovende bandenwissel te rechtvaardigen. Dat bewees Vettel wel, die zonder problemen op zijn oude banden doorreed.

Mercedes reageerde blij verrast op de ontwikkelingen, want terwijl de hele kopgroep nog een pitstop te gaan had, lagen de grijze bolides ineens tweede en derde. Het laatste obstakel was Vettel. Net op het moment dat de Duitser de staart van het veld begon te dubbelen, haalde Mercedes Hamilton naar de pits. Het bleek een strategische meesterzet. Precies toen Hamilton op nieuwe banden aan een superronde bezig was, verloor Vettel tijd in het verkeer, waardoor hij onherroepelijk geündercut zou worden. Daarom liet Ferrari hem maar langer doorrijden, hopend op een neutralisatie. Die kwam er niet, dus moest Vettel na zijn stop achter Hamilton als tweede aansluiten.

De enige hoop die Ferrari had, was dat Hamiltons banden het zouden begeven. Dat bleek ijdele hoop. Niet voor het eerst dit seizoen bleken de banden zich in de race beter te houden dan verwacht. Hamilton kwam daardoor niet meer echt in de problemen en won de race, voor Vettel en Bottas. Door de lage bandenslijtage kon Leclerc het gat naar de koplopers na zijn tweede stop niet meer dichtrijden, waardoor hij teleurstellend als vierde eindigde. Zijn bandenvoordeel was te gering om in de slotfase echt aan te vallen, zoals de onderstaande grafiek laat zien.

Racevoortgang van de koplopers. Op de y-as staat de achterstand ten opzichte van het gemiddelde tempo van de racewinnaar. Grijs: Hamilton, donkerrood: Vettel, lichtgrijs: Bottas, rood: Leclerc en paars: Albon. De gemodelleerde verlopen zijn weergegeven met stippellijnen.

De fout die Ferrari in Mexico maakte, was dat ze op de verkeerde undercut hadden gereageerd, waardoor ze in feite een auto tekortkwamen om Hamiltons undercut te neutraliseren. Vettels voorsprong op Hamilton van een paar seconden bleek ontoereikend, maar als Leclerc nog aan kop had gereden, dan had hij Hamilton eventueel wel bij de pitstops voor kunnen blijven. Daarnaast was de beslissing om Leclerc een nieuw setje mediums mee te geven onhandig, omdat hij daardoor in ieder geval nogmaals moest stoppen, wat geen fijn gegeven is op een circuit waar je niet heel makkelijk kan inhalen.

Dat Leclerc weer op de mediums op pad werd gestuurd, gaf duidelijk aan dat Ferrari echt dacht dat een 2-stopper de juiste strategie was. In dat geval wordt de traagste band (de harde band in dit geval) voor de laatste stint bewaard om dan niet onnodig plaatsen via de pitstops te verliezen, een principe waar het team van Toyota in een grijs verleden met verregaande consequenties tegen zondigde. Pas nadat Leclerc van nieuwe banden was voorzien, kwam Ferrari erachter dat een 1-stopper de betere strategie was, maar toen was die strategie voor hem al onmogelijk geworden. Inderdaad had Leclerc de race eventueel nog kunnen winnen als hij bij zijn eerste stop naar de harde band was gewisseld. In ieder geval had hij het Hamilton heel lastig kunnen maken, zoals de gemodelleerde racevoortgang laat zien.

Het gemodelleerde raceverloop, nu met het gemodelleerde verloop van Leclercs hypothetische 1-stopper.

Volgens het gemodelleerde raceverloop had Leclerc in de slotfase waarschijnlijk nog de koppositie in handen gehad. De kans was redelijk groot dat hij de race dan ook had gewonnen (als zijn banden in de slotfase niet alsnog over de cliff waren gevallen). Of de strategie ook daadwerkelijk gewerkt had, zullen we wel nooit weten, maar in ieder geval had Ferrari zichzelf een extra mogelijkheid kunnen verschaffen. Gelet op de riante uitgangsposities en de niet zo denderende racepace had Ferrari voor een defensieve pitstopstrategie moeten gaan. De offensieve strategie waar Ferrari Leclerc mee opzadelde, paste dus totaal niet in dat plaatje.

Mercedes
1. Hamilton +0,02 +0,12
3. Bottas -

Ferrari
2. Vettel +0,18 +0,15
4. Leclerc +0,27 +0,13

Waar de Ferrari-strategen zich nog enigszins achter pech met het verkeer konden verschuilen, zullen die van Red Bull wel met het schaamrood op de kaken het circuit hebben verlaten. Natuurlijk hadden ze zich wat betreft bandenslijtage weer eens op het verkeerde been laten zetten door de vrije trainingen, waarin bleek dat de banden behoorlijk snel sleten. Vaak valt de slijtage in de race, wanneer de coureurs het betrekkelijk rustig aandoen, wel mee.

Ook nu lag het tempo in de openingsfase niet bijster hoog, waardoor de mediums het goed volhielden. Kennelijk verwachtte het team van Red Bull dat de gele banden gauw zouden afbouwen nadat Leclerc het tempo aan kop omhoog had gegooid, maar dat bleek niet zo te zijn. De banden waren behoorlijk slijtvast en daardoor kwam Albons undercut te vroeg, helemaal omdat hij nog achter Sainz op de baan terugkeerde. Door de totaal mislukte gok verspeelde Red Bull niet alleen de kans om Ferrari te kloppen, ook zetten ze de deur wagenwijd open voor Mercedes, zodat Albon met een vijfde plek genoegen moest nemen. Dat was weliswaar de plek waar zijn auto thuishoorde, maar met een beetje meer gogme had een podium er wellicht voor hem in gezeten.

Rondetabel van de race.

Verstappen finishte uiteindelijk maar een plekje achter hem, maar zette de slechte serie vanaf de zomerstop naadloos door. Nadat hij door zijn lekke band bijna een minuut had verloren, liep hij in het restant weinig verdere averij op, ondanks dat hij zich nog langs het verkeer moest knokken en ondanks dat hij de op volkomen versleten banden aan de finish kwam. Toch was hij volgens de analyse van de rondetijden in de race net niet de snelste man van de wedstrijd, hoewel de vergelijking met de koplopers natuurlijk heel indirect is. Door de lage bandenslijtage won hij in feite een pitstop terug op de koplopers. Op het eind waren de banden wel helemaal naar de maan, maar dat hij überhaupt bijna de hele raceafstand op de witte band wist af te leggen, was al een prestatie op zich.

Red Bull-Honda
5. Albon +0,41 +0,26
6. Verstappen +0,29 +0,06

Voor eigen publiek kwam Pérez nooit zo goed voor de dag. Hoe anders was het dit jaar, waarin hij een fraaie zevende plaats wist te bemachtigen. Hoogtepunt was dat hij de opdringerige Ricciardo achter zich wist te houden. Na afloop deelde hij een speldenprikje uit aan Ricciardo door te zeggen dat de Australiër een Red Bull nodig had om hem te passeren. Zoals het nu ging, vloog Ricciardo bij de enige inhaalpoging hulpeloos rechtdoor het gras op, waarna hij het verder voor gezien hield. In ieder geval scoorde de Mexicaan, die onlangs nog had laten optekenen dat hij niet tevreden was over de progressie bij Racing Point, voor de vijfde keer na de zomerstop punten. Daarmee deed hij het een stuk beter dan teammaat Stroll, die op de harde band in de problemen kwam en daardoor een puntenfinish op zijn buik kon schrijven.

Racing Point-Mercedes
7. Pérez +0,77 +0,90
12. Stroll +1,58 +1,43

Net als in Japan kwamen de Renaults in de kwalificatie niet goed voor de dag. In de race was het een ander verhaal. Mede door een extreem lange stint op de harde band kon Ricciardo sterk oprukken. Uiteindelijk beet hij zijn tanden stuk op Pérez, zodat hij met een achtste plek genoegen moest nemen. Minder had Hülkenberg het in de race voor elkaar. Hij had niet de snelheid van zijn teammaat en daarnaast koos hij voor een vroege bandenwissel, waardoor hij in de slotfase in de problemen kwam. Een beuk van Kwjat leek hem twee punten te kosten, maar door de tijdstraf van de Rus won hij er weer eentje terug.

Renault
8. Ricciardo +0,94 +0,74
10. Hülkenberg +1,31 +1,10

Racevoortgang in de middenmoot. Op de y-as staat de achterstand ten opzichte van het gemiddelde tempo van Verstappen. Weergegeven zijn de racevoortgangen van Verstappen (paars), Pérez (roze), Ricciardo (geel), Gasly (lichtblauw), Hülkenberg (lichtgeel) en Kwjat (blauw).

In de strijd om de laatste punten ging het hard tegen hard. De Toro Rosso's waren op jacht naar de negende plek van Hülkenberg. Doordat de blauwe bolides zich in de top 10 hadden gekwalificeerd, moesten ze op de zachte band aan de race beginnen. Dat bleek een flink nadeel, want al gauw moesten ze de rode banden inwisselen, waardoor ze heel ver terugvielen. Pas in de slotfase wisten ze nog wat van de race te maken door nog een nieuw setje banden te halen. Dat gold vooral voor Kwjat, die in de race ver bij Gasly was weggereden. In de laatste ronde beukte hij Hülkenberg nogal lomp de muur in. De Rus kreeg geheel terecht een tijdstraf die hem weer achter de Duitser deed finishen, waar hij opmerkelijk genoeg heel boos om was. In ieder geval profiteerde de verder volkomen onzichtbare Gasly, want die finishte zodoende als negende. Met de racepace van de Italiaanse Red Bulls was verder weinig mis, dus hadden ze misschien nog hoger kunnen eindigen als ze een vrije bandenkeuze voor de race hadden gehad.

Toro Rosso-Honda
9. Gasly +0,94 +0,96
11. Kwjat +1,11 +0,94

Een treurig verhaal is McLaren. De oranje bolides stonden na een goede kwalificatie nog gebroederlijk naast elkaar op de vierde startrij, maar in de race vielen ze ver terug. De verplichting om op de zachte band aan de race te beginnen hielp ze ook niet. Tot overmaat van de ramp lukte het ze niet om Norris' banden probleemloos te wisselen, waardoor de Brit een gigantische achterstand opliep en later opgaf. Sainz bleek bijna nog meer ruzie met de harde band te hebben dan met de zachte band, waardoor hij nogmaals moest binnenkomen en gezien was. Het grootste probleem was evenwel het gebrek aan snelheid. Waar de Renaults in de race sneller waren dan in de kwalificatie, was het bij de McLarens, met dezelfde motor, precies andersom. De aanpak van het fabrieksteam was duidelijk succesvoller.

McLaren-Renault
13. Sainz +1,32 +1,17
- Norris +1,52 +1,34

Gevolgde bandenstrategieën in de race. Rood: zachte band, geel: medium, wit: harde band. De zachte band was duidelijk de ongewilde band.

Voor Alfa Romeo is het seizoen als een nachtkaars uitgegaan. De 40-jarige Räikkönen moest kort na zijn tweede stop opgeven. Giovinazzi kwam na een anoniem optreden nog als veertiende over de streep hobbelen.

Alfa Romeo-Ferrari
14. Giovinazzi +1,57 +1,37
- Räikkönen +1,45 +1,27

Over het team van Haas valt helemaal weinig goeds te vertellen. Waar Magnussen met een vijftiende plaats nog een heel klein beetje tevreden mag zijn, kan de zeventiende plek van Grosjean als niet anders dan een enorme afgang gekenschetst worden. De auto werkt niet en het lek komt maar niet boven, dus op naar volgend seizoen, dan vermoedelijk met Kubica als testcoureur.

Haas-Ferrari

15. Magnussen +2,27 +2,09
17. Grosjean +2,64 +2,65

Na de kwalificatie riep Russell optimistisch dat hij de Haasjes uit kon dagen. In de race kwam daar weinig van, omdat hij bij de start klem kwam te zitten achter Williams-teammaat Kubica, die in de kwalificatie veel trager was geweest. Net op het moment dat hij de Pool bij de pitstops was gepasseerd, gooide Kubica zijn wagen er weer langs. Pas in de slotfase moest Kubica buigen vanwege een lekke band, waardoor hij als laatste eindigde. Russell wist Grosjean nog wel voor te blijven, waardoor hij als zestiende eindigde. Kubica's racepace was voor het eerst in tijden ook weer acceptabel.

Williams-Mercedes
16. Russell +2,65 +2,46
18. Kubica +2,74 +2,60

De bevindingen van de race:
- De banden gingen langer mee en dat kostte degenen die vroeg waren gestopt de kop
- Mercedes speelde het tactische spel briljant
- Ferrari liet met Leclerc een flinke tactische steek vallen
- Red Bull kan nog wat leren van Mercedes
- Verstappen sneller onderweg dan racewinnaar Hamilton na pech en zelfgecreëerde problemen
- Pérez stijgt voor eigen publiek boven zichzelf uit
- Het starten op de zachte band was een nadeel, zoals McLaren en Toro Rosso moesten ondervinden
- Haas komt Williams in de achterhoede vergezellen

N.B.: De oorspronkelijk geschatte snelheden klopten niet en zijn aangepast.